آیا مطالعه برای شما هم خسته کننده است؟ تا به حال به این فکر کردید که چطور می توانید یک مطالعه لذت بخش داشته باشید؟ حتما با این شرایط مواجه شده اید که هنگام مطالعه کتاب درسی به هزاران موضوع مختلف فکر می کنید و همواره از مطالعه فراری هستید.
مطالعه و درس خواندن برای دانش آموزان یک امر بدیهی و لازم است. علی الخصوص دانش آموزانی که کنکوری هستند. شاید این سوال ایجاد شود که حالا که باید مطالعه کنم آیا می توانم کاری کنم که این کار لذت بخش باشد؟
جواب این سوال مثبت است و در این مقاله به این مساله می پردازم. در ادامه روش هایی را معرفی خواهم کرد که یک مطالعه لذت بخش را تجربه کنید. و دیگر احساس خستگی و بی حوصلگی نداشته باشید.
راز اول) علاقمندی به موضوع اولین راز مطالعه لذت بخش
آقای فرانسیس لاک وود در یکی از کتاب هایش به این موضوع اشاره کرده است. ایشان راز مطالعه لذت بخش را در در توانمندی افراد در تغییر افکار خود و ایجاد علاقه به مطالعه می داند. قطعا علاقه یک عنصر کلیدی می باشد. برای اینکه بتوانیم خیلی عمیق وارد جزئیات و ابعاد چالشی مطالب مورد مطالعه شویم باید حتما در مورد آن موضوع هیجان زده باشیم.
یکی از دلایل لذت بخش نبودن مطالعه برای اغلب دانش آموزان این است که مهارت های مطالعه و یادگیری را بلد نیستند. زمانیکه شما بعنوان یک دانش آموز مطالرت های مطالعه را بیاموزید و کیفیت و زمان یادگیری خود را بهبود دهید حتما از مطالعه کردن لذت خواهید برد. از جمله آموزش هایی که برای یادگیری این مهارت ها لازم است آموزش تندخوانی، تقویت تمرکز، تقویت حافظه و یادداشت برداری است که قطعا و بلاشک می توانند برای شما یک مطالعه لذت بخش را رقم بزنند.
راز دوم) طرز فکر رشد لازمه یک مطالعه لذت بخش است
خام کارول دوک در کتاب “طرز فکر” به این موضوع اشاره کرده که دانش آموزان با دو طرز فکر به دروس دشوار نگاه می کنند. طرز فکر ایستا (ثابت) و طرز فکر رشد. در ادامه به تشریح این دو طرز فکر خواهم پرداخت.
طرز فکر ایستا و مطالعه لذت بخش
دانش آموزان دسته اول فکر می کنند که هوش و استعداد آن ها ثابت و تغییر ناپذیر است. این دسته زمانیکه با یک مساله سخت و چالشی روبرو می شوند به خود می گویند “من آدمی نیستم که بتوانم این مساله را حل کنم”.
طرز فکر رشد و مطالعه لذت بخش
دانش آموزان با طرز فکر رشد باور دارند که می توانند در هر زمینه ای تغییر و رشد داشته باشند.
یافته های پژوهش خانم دکتر دوک
یکی از یافته های خانم دوک در فرایند تحقیقاتش این بود که مثلا دانش آموزان در ابتدای ترم به درس شیمی علاقمند بودند اما در طول ترم اتفاق جالبی رخ داد.
دانش آموزان با طرز فکر ثابت زمانی به مطالب علاقه نشان می دادند که دشواری وجود نداشته باشد. یا بهتر است بگویم زمانیکه درگیر چالش نشوند. یعنی اگر مباحث چالشی می شد دیگر به درس شیمی علاقه نشان نمی دادند. در واقع این دانش آموزان گواهی برای تایید استعداد خود باید داشته باشند. درغیراینصورت دچار بی علاقگی می شوند و از مطالب لذت نمی برند.
در مقابل دانش آموزان دارای طرز فکر رشد همواره سطح بالایی از علاقه را نشان می دادند. حتی زمانیکه مطالب درسی چالشی و دشوار می شد.
اگر به بحث طراز فکر علاقمند شدید می توانید کتاب طرز فکر را از اینجا تهیه کنید
نتایج این پژوهش نشان می دهد که برای داشتن یک مطالعه لذت بخش باید چارچوب های فکری خود در مورد کلاس و درس را تغییر دهید. در واقع باید اینگونه فکر کنید که کلاس و درس فرصتی برای یادگیری و رشد بیشتر است. نه اینکه تصور کنید برای ارزیابی هوش شما است.
حتما تلاش کنید که طرز فکر رشد را در زندگی خود بکار بگیرید. در اینصورت متوجه می شوید که مطالعه و انجام تکالیف از هر موضوع یا درسی باشد می تواند لذت بخش باشد.
راز سوم) به همراه یک دوست مطالعه کنید
مطالعه بهمراه یک دوست می تواند برای پاسخگویی عالی باشد و مطالعه کردن را لذت بخش کند. البته در این شرایط دو مساله ممکن است بوجود بیاید که موجب شود این مطالعه گروهی درست انجام نشود.
مساله اول
ممکن است شما و همگروهیتان مزاحم یکدیگر شوید. در اینصورت موجب حواس پرتی هم میشوید. و به یک گروه اهمال کار که فقط وقت تلف می کند تبدیل شوید.
مساله دوم
دوست شما تمام کارها را انجام دهد و شما اصلا فرصت یادگیری پیدا نمیکنید.
ممکن است دوست شما بسیار توانمند و سریع باشد و تمام کارها را به سرعت انجام می دهد. در ابتدا ممکن است خیلی خوب و جذاب بنظر برسد اما در دراز مدت باعث می شود که شما چیزی یاد نگیرید. در نتیجه این مساله به ضرر شما می باشد.
راز انتخاب دوست برای مطالعه گروهی این است که فردی را بیابید که با شما در یک سطح باشد. زمانیکه روی یک مساله کار می کنید هر دو همزمان روی راه حل کار کنید و پیش بروید.
راز چهارم) محیط در داشتن مطالعه لذت بخش بسیار اهمیت دارد
حضور در محیطی که موجب تمرکز عمیق شما بشود بسیار برای یک مطالعه لذت بخش لازم است. اولین قدم این است که اقلامی را در کنار خود داشته باشد که از داشتن آنها لذت می برید و موجب حواس پرتی شما نمی شود.
بعنوان مثال شما می توانید لیستی از آهنگ هایی که هنگام مطالعه به شما آرامش می دهد را داشته باشید. یا اینکه می توانید به کتابخانه، پارک یا کافی شاپ مورد علاقه خود بروید و در آن جا مطالعه کنید. همچنین می توانید یک نوشیدنی خوب و مفید کنار خود داشته باشید و هنگام مطالعه میل کنید. حتما خیلی خیلی کمک خواهد کرد تا لذت شما بیشتر شود.
راز پنجم) پاداش های کوچک برنامه ریزی شده در نظر بگیرید
انگیزه شما برای تکمیل کردن یک وظیفه به پاداشی که پس از اتمام کار بدست می آورید بستگی دارد. پاداشهای کوچک می توانند مشوق های موثری برای به پایان رساندن وظایف باشند. یا حتی مشوقی برای تخصیص مدت زمان مشخصی برای مطالعه در یک روز خاص باشند. منظور از پاداش کوچک می تواند تماشای فیلم یا سریال مورد علاقه، رفتن به پارک یا استخر، یا نوشیدن چای و قهوه باشد. در اینخصوص به چند نکته می توان اشاره کرد.
نکته اول
البته توجه داشته باشید که این پاداش نباید گشتن در فضای مجازی مثل تلگرام یا اینستاگرام باشد. چرا که شبکه های اجتماعی بیشتر موجب خستگی ذهن و چشم می شوند. تفریحاتی که به خود پاداش می دهید باید موجب نشاط و شادی شما شوند. در واقع باید انرژی دوباره به شما بدهند.
نکته دوم
مورد دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که پاداش خود را از قبل برنامه ریزی کنید. این مساله موجب می شود که شما در انتهای ذهن خود بدانید که پس از اتمام مطالعه یک پاداش جذاب و لذت بخش دریافت خواهید کرد. همین موضوع موجب ایجاد انگیزه در شما می شود.
نکته سوم
در پایان باید بگویم که قطعا موارد بسیاری در امور مربوط به مدرسه وجود دارد که شما قادر به کنترل آن ها نیستید، مانند معلم های بی حوصله، کتابهای خشک و بی روح یا تکالیف بی معنی و غیر منطقی، اما اگر با طرز فکر یک نابغه با آنها برخورد کنید و بر روی مسائلی که می توانید کنترل کنید کار کنید شانس خوبی نصیب شما می شود که کارهای مدرسه را با لذت بیشتری انجام دهید.