چطور برای مطالعه انگیزه ایجاد کنیم ؟

یک عصر کسل کننده را تصور کنید. شما با حالت خستگی از کلاس برگشته اید و می خواهید که ریلکس باشید و استراحت کنید. در این شرایط قاعدتا انگیزه مطالعه در شما وجود ندارد اما چاره ای ندارید و مجبورید که مطالعه کنید.

چطور از اهمال کاری اجتناب می کنید و برای شروع مطالعه در خود انگیزه ایجاد می کنید؟ عموما این شرایط برای دانش آموزانی که قصد شرکت در کنکور سراسری را دارند پیش می آید. چرا که حجم درسها به قدری بالا می باشد که گاهی برای مطالعه کردن انگیزه کلفی ندارند.

در این مقاله روش هایی را معرفی خواهم کرد که انگیزه مطالعه شما را افزایش می دهد. البته واضح است که فرایند اجرای این روش ها ممکن است مدت ها طول بکشد. چون شما باید عادات جدید و نظم شخصی در زندگی بدست آورید. همچنین شما با یادگیری مهارت های مطالعه بخصوص آموزش تندخوانی تا حدی می توانید علاقه خودتان را به مطالعه با انگیزه افزایش بدهید اما راهکارهایی که در ادامه آورده شده هم حتما می توانند برای شما مفید باشند.

۱)  ایجاد انگیزه مطالعه با پیاده روی

حتما پیاده روی یکی از موثرترین اقداماتی است که برای ایجاد انگیزه مطالعه می توانید انجام دهید. البته خیلی از دانش آموزان در مقابل انجام آن مقاومت می کنند. چون زمانیکه پر مشغله هستید اینکه تمام کارهایتان را رها کنید و برای پیاده روی به بیرون از منزل برید احتمالا خیلی راحت نباشد. حال این سوال پیش می آید که پس چرا باید پباده روی کنید؟ دو دلیل بسیار مهم دارد.

دلیل اول مفید بودن پیاده روی برای ایجاد انگیزه مطالعه

مغز فرمانده بدن است و تقریبا ۳۰ درصد از اکسیژن و و غذای مصرفی شما را مصرف می کند. ورزش های سبک مانند پیاده روی مغز شما را در حالتی قرارد می دهد که قادر است اطلاعات جدید را دریافت و ذخیره کند. در پژوهشی که در دانشگاه UCLA انجام شده به این نتیجه رسیدند ورزش کردن موجب تحریک و تولید هورمون های رشد می شود. این هورمون ها مغز شما را قادر می سازد که مسیر های عصبی جدیدی را تشکیل دهد. ایجاد مسیرها عصبی در مغز شما در توانایی شما برای یادگیری و حفظ کردن مطالب جدید بسیار حیاتی میباشند.

دلیل دوم مفید بودن پیاده روی برای ایجاد انگیزه مطالعه

اگر دلیل اول برای شما کافی نیست لازم است که بدانید ورزش (بخصوص ورزش های خارج از منزل) در شما  یک جنبش و هیجان درونی ایجاد می کند. این جنبش درونی برای ایجاد انگیزه مطالعه در شما فوق العاده است. چرا که با پیاده روی ماده شیمیایی اندورفین در بدن شما تولید می‌شود. ترشح اندورفین در شما حال خوب انگیزه ایجاد می کند. همچنین اکسیژن بیشتری به مغز شما می رساند که موجب رفع خستگی مغز می شود. علاوه بر این ها بیرون رفتن از خانه به مدت ۳۰ دقیقه مقدار کافی ویتامین D تولید می کند. ویتامین D انرژی شما را افزایش می دهد و حالتان را بهتر می کند.

پس از نظر علمی ثابت می شود که ورزش کردن برای مغز شما بسیار مفید می باشد. اما یک دلیل فوق العاده دیگر که در مورد پیاده روی و ایجاد انگیزه وجود دارد آن هم ایجاد جنبش و تکانه در شما میباشد. بجای اینکه پشت میزتان بنشینید، به دوروبر تان نگاه کنید و فکر کنید که باید چه کاری انجام دهید. با پیاده روی این حس در شما ایجاد می شود که حداقل یک کار مفید انجام داده اید.

زمانیکه پیاده روی می کنید و بعد به پشت میزتان برمی گردید احساس موفقیت می کنید. اینگونه راحت تر به سراغ کتاب هایتان برای شروع مطالعه می روید و انگیزه مطالعه پیدا می کنید.

**نکته بسیار بسیار مهم**

به یاد داشته باشید که مغز انسان همواره تمایل به حفظ حالت فعلی دارد. اگر شما در حرکت و جنبش باشید دوست دارد که به حرکت ادامه دهد و اگر در حالت بی انگیزگی باشید مغز شما همان حالت را حفظ می کند.

 

۲) فقط بر مطالعه متمرکز شوید

حال فرض کنید که از پیاده روی برگشتید و زمان آن است که مطالعه کنید. باید توجه داشته باشید که در این شرایط باید فقط روی مطالعه کردن متمرکز شوید. زمانیکه تلاش می کنید که چند کار را انجام دهید، اگر کار اول خسته کننده یا دشوار شود حتما وسوسه می‌شوید که به سراغ کار بعدی بروید. پس اگر در کنار مطالعه کردن کار دیگری در ذهن داشته باشید با خسته شدن از مطالعه کردن حتما به سراغ کار دوم می روید. پس خودتان را برای انجام یک کار و تمرکز بر آن آماده کنید و به انجام آن متعهد باشید. حتی می توانید این تعهد را یادداشت کنید.

تحقیقات نشان داده که افرادی که اهداف خود را می نویسند ۴۲ درصد بیشتر شانس دستیابی به آن را دارند. همین قانون برای لیست کارهای شما هم صادق است. زمانیکه هدف خود را می نویسید چیزی دارید که با نگاه کردن به آن متوجه می شوید که تمرکز اصلی شما در آن روز باید روی چه مساله ای باشد.

۳) محیط اطراف خود را پاکسازی کنید

یکی از مهم ترین کارهایی که باید انجام دهید این است که محل کار و مطالعه خود را پاکسازی و مرتب کنید. اگر در محل کار شما همه چیز در جای خودش باشد و محیط نامرتب و کثیف نباشد به سرعت خودتان را پیدا می کنید و کارتان را شروع می کنید. چرا که در محیط نامرتب تمرکز کردن بسیار دشوار است.  رعایت چند نکته در زمینه میتواند بسیار مفید باشد.

۱) پیش از شروع مطالعه از شر هر چیزی که به کار جاری شما ارتباطی ندارد خلاص شوید.

۲) زباله ها را درون سطل زباله بیندازید.

۳) اگر با کامپیوتر کار می کنید پنجره ها و تب های اضافی را ببندید. همچنین می توانید بطور کل اتصال به اینترنت را قطع کنید.

زمانیکه این کارها را انجام دهید شما آماده شروع هستید.

 

۴) “گام کوچک” موجب انگیزه مطالعه می شود

تا اینجای کار ضربان قلب شما با پیاده روی بالا رفت، مغزتان خالی شده و فکرتان آزاد شده است. یک کار را برای انجام دادن انتخاب کردید و آن را نوشتید. و در انتها محیط کار خود را پاکسازی کردید. حالا باید چه کار کنید یا در واقع چگونه شروع کنید؟

معمولا مغز شما دارای موانع زیادی برای شروع کردن است. در این زمان ممکن است شما دچار چالش “صفحه خالی” یا Blank Page شوید. یعنی نمی دانید که چگونه باید شروع کنید. 

کاری که باید انجام دهید این است که تا حد ممکن موانع را از بین ببرید. انتخاب اینکه از کجا شروع کنید را برای خود راحت کنید. فرض کنید می‌خواهید مقاله ای بنویسید. فقط کافی است که از طوفان فکری استفاده کنید. یعنی هر چه به ذهنتان خطور می کند چه مربوط چه نامربوط را روی کاغذ بنویسید. شما با این کار صفحه خالی خود را پر می کنید و بخشی از کار را انجام می دهید و می توانید ادامه دهید و کارتان را تکمیل کنید. همیشه می توانید مقاله نوشته شده را ویراستاری کنید اما مقاله نوشته نشده و صفحه خالی قابل ویراستاری نیست.

حال فرض کنید برای یک آزمون می خواهید مطالعه کنید اما نمی دانید از کجا باید شروع کنید. در این شرایط یادداشت ها و خلاصه نویسی اگر از مطالب دارید را به مدت ۵ دقیقه مطالعه کنید. یا می توانید بصورت روزنامه وار کل مباحث و تیترهای مربوط به امتحان را بمدت ۵ الی ۱۰ دقیقه مطالعه کنید. نتیجه این می شود که ذهن شما نقطه شروع خود را پیدا می کند.

همواره به یاد داشته باشید که همواره برای شروع باید کار ساده (گام کوچک) را در ابتدا انجام دهید. سپس زمانیکه تمرکز مورد نیازتان ایجاد شد میزان دشواری را افزایش دهید و به کار خود ادامه دهید.

۵) از تکنیک پومودورو استفاده کنید

در این بخش روشی را معرفی می کنم که بوسیله آن موانع مطالعه را کنار بگذارید و در هر زمانی انگیزه مطالعه داشته باشید.

۱) یک زمان سنج را به مدت ۲۵ دقیقه تنظیم کنید و فقط بر روی یک کار تمرکز کنید و آن را انجام دهید.

۲) ۵ دقیقه به خود استراحت دهید.

۳) چرخه ۲۵ / ۵ را چهار بار تکرار کنید.

۴) پس از اتمام سیکل یک استراحت طولانی برای خود در نظر بگیرید.

روش پومودورو به حذف موانع کمک می کند. چرا که کار کردن به مدت ۲۵ دقیقه قابل مدیریت کردن است. همچنین این تکنیک می تواند موجب بهبود و افزایش توجه و تمرکز شود. در حین اجرای این تکنیک حتما شگفت زده می شوید زمانیکه ببینید ۲۵ دقیقه چقدر زود می گذرد.

نکته مهم و قابل توجه این است که اگر روی روال مطالعه افتادید از اینکه زمان را نادیده بگیرید و کار را ادامه دهید نترسید. چرا که این تکنیک فقط برای این است که شما شروع کنید.

زمانیکه مشغول کار هستید یک برگ کاغذ کنار خود داشته باشید و هر زمانی فکری به ذهنتان رسید (مثل انجام دادن کار خاصی، فکر کردن به یک مساله متفرقه یا …) فقط روی آن برگه بنویسید و به کار خود ادامه دهید.

این تکنیک موجب می شود که خللی در افکار شما ایجاد نشود، متمرکز بمانید و به کار خود ادامه دهید. زمانیکه افکار خود را می نویسید مغز خود را از به خاطر سپردن آن مطلب آزاد می کنید و تمرکز شما فقط روی همان کاری می ماند که در حال انجام دادن آن هستید.

۶) سبک مطالعاتی خود را پیدا کنید

تا به حال به این مساله فکر کردید که تحت چه شرایطی بهتر مطالعه می‌کنید؟

همه افراد تمایل دارند که هنگام مطالعه حس و حال خوب و خوشایندی داشته باشند. شما باید فکر کنید و سبک و شرایط مورد علاقه خودتان در مطالعه دروس مختلف را پیدا کنید تا بتوانید با علاقه، اشتیاق و انگیزه به مطالعه بپردازید.

 

۷) تصویرسازی انگیزه مطالعه میدهد

برای اینکه انگیزه مطالعه را بدست آورید می‌توانید از تجسم و تصویرسازی استفاده کنید. چشمان خود را ببندید و به این موضوع فکر کنید که شما عاشق مطالعه کردن هستید و از آن لذت می‌برید. با مطالعه و یادگیری دروس توانستید به موفقیت‌های بزرگ در مدرسه و دانشگاه و زندگی برسید. همه دوستان و اساتید شما را به خاطر اینکه بهترین هستید مورد تشویق قرار می‌دهند.

هدف از این تصویر سازی این است که شما به دست‌آوردها و خواسته‌های آینده خود در تحصیل و زندگی که شما را به وجد می‌آورد فکر کنید و انگیزه مطالعه پیدا کنید.

 

۸) ایجاد انگیزه مطالعه با پاداش دادن به خود

هر انسانی با هر سن و سالی از پاداش استقبال می‌کند. برای اینکه انگیزه کافی برای انجام کارهایتان از جمله مطالعه کتاب‌هایتان را داشته باشید برای خود پاداش‌های کوچکی تعیین کنید و پس از اتمام کارهایتان از آن پاداش لذت ببرید. این پاداش هر چیزی می‌تواند باشد. بعنوان مثال میتواند پیاده روی در پارک و تفریح باشد، یا رفتن به رستوران یا کافی شاپ یا هر چیزی که برای شما لذت بخش است.

۹) برای مطالعه خود روتین داشته باشید

انسان‌ها ۸۰ درصد از رفتارها و کارهایی که روزانه انجام می‌دهند بر اساس عادت می‌باشد. در مورد مطالعه هم این مساله وجود دارد. شما باید برای خود روتین و عادات ثابتی تعیین کنید تا هر بار که قصد مطالعه کردن دارید از آن روتین پیروی کنید. بمنظور داشتن روتین در ابتدا باید یک برنامه مطالعاتی داشته باشید.

مقاله را با جمله ای از آنتونی رابینز به پایان می رسانم

حرکت موجب ایجاد انگیزه می شود، هروقت برای انجام کاری انگیزه ندارید فقط کافیه کار کوچکی در رابطه با آن انجام دهید حتما انگیزه ایجاد می شود.